UTANGULIZI
1. Yohana mwenyewe mwanafunzi aliyependwa na
Yesu, nabii (Ufu. 22:9 Naye akaniambia,
Angalia usifanye hivi; mimi ni mjoli wako, na wa ndugu zako manabii, na wa wale
wayashikao maneno ya kitabu hiki. Msujudie Mungu.) Kiongozi wa makanisa ya Asia Minor (Ufu. 2-3) mmoja wa wanafunzi wa awali wa
bwana Yesu. Soma Ufu. 1:4, Yohana, kwa
yale makanisa saba yaliyoko Asia; Neema na iwe kwenu na amani, zitokazo kwake
yeye aliyeko na aliyekuwako na atakayekuja; na zitokazo kwa roho saba walioko
mbele ya kiti chake cha enzi; 1:9 Mimi Yohana, ndugu yenu na mwenye kushiriki
pamoja nanyi katika mateso na ufalme na subira ya Yesu Kristo, nalikuwa katika
kisiwa kiitwacho Patmo, kwa ajili ya Neno la Mungu, na ushuhuda wa Yesu. Ufu.
22:8 Nami Yohana ndimi niliyeyasikia na kuyaona mambo hayo. Na hapo
nilipoyasikia na kuayona nalianguka mbele ya miguu ya malaika yule mwenye
kunionyesha hayo.
2. Kwa miaka 30 ya kwanza tangu kanisa lianze
mfalme wa Urumi alivumilia Ukristo ukienezwa. Hatimaye mfalme Nero aliona
utofauti kati ya dini ya Kiyahudi na Ukristo. Kwa hiyo dini ya Kiyahadi,
ilitambuliwa hadi kiserikali,hali Ukristo haukutambuliwa hadi wakati wa mfalme
Konstantino (306 – 337 AD).
3. Yohana alipelekwa Patmos
wakati wa mfalme Domitian, (94-95 AD). Baada ya kifo cha Domitian, (AD 96)
aliruhusiwa na mfalme Trajani kurudi tena Efeso na yasemekana kuwa hapo ndipo
aliandika kitabu cha Ufunuo. Wataalamu wengi wa maandiko hata hivyo bado wana
sadiki kuwa kitabu hiki kiliandikwa katika kisiwa cha Patmos .
KUTAFASIRI UFUNUO
Ziko aina 4 za
kutafasiri kitabu cha Ufunuo
1. Ufunuo
ni mafundisho matupu: (Non – literal or allegorical).
Maelezo haya yalianza katika shule ya
Theologia ya Alexandria , na yanaelezea kwamba
kitabu hiki ni mafumbo ya ndani sana
2. Ufunuo
ni mambo yaliyoshapita (Preterest.)
Mambo haya ya Ufunuo ni rekodi ya yale
ambayo yalishatokea katika Historia ya kanisa, hasa milango ya 5 – 11
yasemekana kweli z ushindi wa kanisa dhidi ya dini ya Kiyahudi, (Judaism).
Mateso nadhiki kuu wanasema ni yale ya Nero na Domitian na kitabu chote kilikamilika
wakati wa Konstantino, AD 312.
Mtindo huu wa maelezo unaharibu mambo
yote yajayo, nayo huonekana kuwa hayana maana, maana yamekwisha tokea.
3. Fasiri
ya Kihistoria: (Historical).
Hapa ufunuo unachukuliwa kuwa ndiyo
jumla yote ya Historia ya kanisa na utimilifu wake ni kurudi kwake Yesu mara ya
pili. Joakim, msomi wa kanisa Katoriki, ndiye aliyeanza nadharia hii na
alimhusisha Baba Mtakatifu kama yule mnyama wa Ufunuo Mlango wa 13.
4. Nadharia
ya baadaye: (Futuzist.)
Katika nadharia hii matukio yote kuanzia
Ufunuo mlango 4, yanachukuliwa kuwa yanatokea baadaye, kwa jinsi ya kawaida
kabisa, halisi, kama ambavyo Ufunuo kinasema.
Waamini pia kuwa kutakuwepo unyakuo kabla ya dhiki kuu. Nadharia hii ndiyo
inayokubalika na wengi.
Matumizi ya alama na mifano katika
Ufunuo
Baadhi ya mifano na alama katika Ufunuo
lazima zilichukuliwa kuwa kama zilivyo
isipokuwa zingine zifasiliwe kufuatana na maana zake mahali pengine katika
maandiko. Namba zinazo tumika mara nyingi ni 7 = mara 54 (Ukamilifu)
12 = 10 na 4 na 6 = Namba ya mwanadamu.
12 = Serikali ya mitume.
10 = Amri 10.
Namba 666 inaonyesha
6 = Uanadamu – yule
mnyama alikuwa mwanadamu (Ufu. 13)
666 = Ni utatu wa
shetani yaani
- Shetani
- Nabii wa uongo.
- Mnyama.
JINSI YA KUKIELEWA KITABU CHA UFUNUO
1. Chukua kila neno kumaanisha kama
linavyosema, mpaka hapo inapotokea kwamba neno hilo
2. Lazima kuelewa kama
tukio linatokea duniani, ama mbinguni.
3. Kumbuka kuwa Ufunuo hakijaandikwa kwa
utaratibu wa matukio yaliyotokea kama
yalivyoandikwa (Chronologically).
Kumbuka:-
a. Ni
Ufunuo wa Bwana Yesu Kristo. Ufu. 1:1
Ufunuo wa Yesu
Kristo, aliopewa na Mungu awaonyeshe watumwa wake mambo
ambayo kwamba hayana budi kuwako upesi; naye akatumwa kwa mkono wa malaika
akamwonyesha mtumwa wake Yohana;
b.
Kuonyesha
watumwa wake. Ufu. 1:1.
c. Heri wasomao, wasikiao, na kuyashika Ufu. 1:3. Heri asomaye na wao wayasikiao
maneno ya unabii huu, na kuyashika yaliyoandikwa humo; kwa maana wakati u karibu.
c.
Ni kwa wakati uliopita, wa sasa, ujao, Ufu. 1:19 Basi, uyaandike mambo hayo
uliyoyaona, nayo yaliyopo, nay ale yatakayokuwa baada ya hayo.
YALIYOMO.(OUTLINE)
a.
Mambo
aliyoyaona Yohana Ufu. 1:1-19.
b.
Kanisa
wakati huu. Ufu. Mlango 2-3.
c.
Hali
ya mambo baada ya kanisa kukamilika, mlango 4 – 22.
PICHA
YA MHITASARI DHIKI KUU
KUNYAKULIWA KURUDI NA UTUKUFU
Hukumu
za mihuri Hukumu za Tarumbeta Hukumu za vitasa
Ufu.6 Ufu. 8,9
Ufu. 15, 16
½
ya kwanza ya dhiki kuu ½ ya
pili ya dhiki kuu
Mambo uliyoyaona
Mlango wa 1:1-8. Salamu na utangulizi
1:1 Ufunuo wa Yesu Kristo = uliotolewa na Bwana
Yesu Kristo mwenyewe. Yatakuwako upesi = Itatokea ghafla, kuja kwake.
1:7. Kiini cha kitabu cha Ufunuo.
- Kama
alivyoenda ndivyo atakavyo kuja.
Luka 21:27
Hapo ndipo watakapomwona Mwana wa Adamu akija katika wingu pamoja na nguvu na
utukufu mwingi.
Mathayo
24: 29-30. Lakini mara, baada ya dhiki ya siku zile, jua litatiwa giza, na
mwezi hautatoa mwanga wake, na nyota zitaanguka mbinguni, na nguvu za mbinguni
zitatikisika; 30 ndipo itakapoonekana ishara yake Mwana wa Adamu mbinguni;
ndipo mataifa yote ya ulimwengu watakapoomboleza, nao watamwona Mwana wa Adamu
akija juu ya mawingu ya mbinguni pamoja na nguvu na utukufu mwingi.
-Kila jicho (wote
watamwona) na kumwombolezea.
Jumla. Hapa Kristo
anaonekana kuwa yeye ndiyo chanzo cha ufunuo huu. Ndiye Njia ya ushuhuda kwa neno
lake, anaahidi baraka kwa neno lake
lililofunuliwa. Ni shahidi mwaminifu. Mtawala
wa wafalme wote wa dunia. Yeye anasamehe dhambi zote na kutufanya makuhani na
wafalme, naye hampi utukufu wake mwingine. Atarudi kwa utukufu mkubwa na nguvu
nyingi.
MAONO YA KRISTO 1:9 – 16.
“Yale uliyoyaona”
1:9.
Mimi Yohana, ndugu yenu na mwenye kushirikia pamoja nanyi katika mateso na
ufalme na subira ya Yesu Kristo, nalikuwa katika kisiwa kiitwacho Patmo, kwa
ajili ya Neno la Mungu, na ushuhuda wa Yesu. Mtume Yohana, anajiita mshiriki wa
dhiki na mateso yale yaliyotokea na mtawala wa Kirumi – Nero na Domitian,
wanadamu walijaribu kuwazuia wakristo wasihudumu, kamwe hawakumzuia Roho
Mtakatifu asiende kazi, Kisiwani Patmo, Yohana anapewa ufunuo mkuwa.
1:10. Nalikuwa katika Roho, siku ya Bwana;
nikasikia sauti kuu nyuma yangu, kama sauti ya
baragumu. Nalikuwa katika Roho “siku ya Bwana” maana yake alichukuliwa
katika Roho mpaka siku za mbele ambapo Bwana atafanya hayo aliyomwonyesha.
Kristo alivyoonekana na Yohana 1:13-16.
1.
2. Vazi
alilovaa kama kuhani mkuu alihudumu hekalini.
3. Mshipi wa dhahabu Alama ya nguvu mamlaka,
mshipi uliovaliwa na wenye mamlaka.
4. Nywele nyeupe kama
sufi nyeupe – Hekima na usafi (utakatifu) wake – kasha yukijana bado. Dan 7:9-13. Nikatazama hata viti vya enzi
vikawekwa, na mmoja aliye mzee wa siku ameketi; mavazi yake yalikuwa meupe kama
thuluji, na nywele za kichwa chake kama sufu safi; kiti chake cha enzi kilikuwa
miali ya moto, na gurudumu zake moto uwakao. 10 Mto kama wa moto ukatoka
ukapita mbele zake; maelfu elfu wakamtumikia, na elfu kumi mara elfu kumi
wakasimama mbele zake; hukumu ikawekwa, na
vitabu vikafunuliwa. 11 Nikatazama wakati huo; kwa
sababu ya sauti ya yale maneno makubwa iliyoyasema ile pembe;
nalitazama hata mnyama yule akauawa. Mwili wake
ukaharibiwa, akatolewa ateketezwe kwa moto. 12 Na kwa habari za wale wanyama
wengine, walinyang’anywa mamlaka yao ; walakini
maisha yao
5. Macho kama
mwali wa moto; 1:14. Naye akapewa
mamlaka, na utukufu, na ufalme wake ni ufalme usioweza kuangamizwa. Kuonyesha
kusudi lake la kutoridhika na hali ya yale makanisa 7. 1 Kor 3:13. Maana siku ile itadhihirishwa, kwa kuwa ni ya namna gain.
6. Miguu – shaba
iliyosuguliwa sana
7. Sauti – kama
ya maji mengi siku ya hukumu sauti ya Yesu atasikika na kila mtu ingawa leo
watu hawataki kuisikia sauti yake tuhubiriyo.
8. Nyota 7 mkono wa kuume mahali pa utawala na
mamlaka. Malaika wa makanisa 7 Hapa “malaika” maana yake mjumbe, kwa hiyo
ingeweza kumaanisha wachungaji wa makanisa hayo.
9. Upanga mkali – makali kuwili katika kinywa
chake upanga huu “Romphaia” unawakilisha upanga wenye hukumu ya mateso makali,
situ kama ule wa Ebrania 4:12 Maana Neno
la Mungu li hai, tena lina nguvu, tena lina ukali kuliko upanga uwao wote
ukatao kuwili, tena lachoma hata kuzigawanya nafsi na roho, na viuongo na
mafuta yaliyomo ndani yake; tena li jepesi kuyatambua mawazo na makusudi ya
moyo. Unafunua imani ya mtu. Mpinga Kristo atahukumiwa na Yesu arudipo mara
ya 2.
10. Uso wake – kama
jua liking’aa. Kristo kama Mungu 100% soma mathayo
17 na yohana 3:2 Huyo alimjia usiku, akamwambia, Rabi, twajua ya kuwa u
mwalimu, umetoka kwa Mungu; kwa maana hakuna mtu awezaye kuzifanya ishara hizi
uzifanyazo wewe, isipokuwa
Mungu yu pamoja naya.
Matokeo ya maono
hayo. 1:17-19
Nami
nilipomwona, nalianguka miguuni pake kama mtu
aliyekufa. Akawaweka mkono wake wa kuume juu yangu, akisema, Usiogope, Mimi ni
wa kwanza na wa mwisho, 18 na aliye hai, nami nalikuwa nimekufa na tazama, ni
hai hata milele na milele. Nami ninazo funguo za mauti, na za kuzimu. 19 Basi,
uyaandike mambo hayo uliyoyaona, nayo yaliyopo, nay ale yatayokuwa baada ya
hayo.
Soma. Abrahamu. Mwanzo. 17:3.
Abramu
akaanguka kifudifudi. Mungu akamwambia akasema,
Dan.
8:17 Basi alipokaribia mahali niliposimama; nami naliogopa alipokaribia,
nikaanguka kifudifudi; lakini aliniambia, Fahamu, Ee mwanadamu, kwa maana maono
haya ni ya wakati wa mwisho.
Ezek. 3:23.
Basi, nikaondoka, nikaenda uwandaji, na tazama, utukufu wa Bwana ulisimama
huko, kama utukufu ule niliouona karibu na mto
Kebari; nami nikaanguka kifudifundi.
Waamuzi
6:22-23 Gideoni akaona ya kuwa ni malaika wa Bwana; Gideon akasema, Ole wangu,
Ee Bwana Mungu! Kwa kuwa nimemwona Bwana uso kwa uso. 23 Bwana akamwambia,
Amani iwe pamoja nawe; usiogope; hutakufa.
Luka. 1:13.
Lakini yule malaika akamwambia, Usiogope, Zakaria, maana dua yako imesikiwa, na
mkeo Elisabeti atakuzalia motto mwanamume, na jina lake utamwita Yohana.
1:18-19
Kristo aliye mwenye
funguo za kuzimu (Hades or Hell) (sio Jehanamu) (Gehena) kuzimu ambapo ni
mahali roho za watu (wasioamini sasa, wote kale) huenda kabla ya ufufuo wa
milele.
Mambo yaliyopo;
makanisa 7 2:1-3 Kwa malaika wa kanisa lililoko Efeso andika;
Haya ndiyo anenayo yeye azishikaye hizo nyota saba
katika mkono wake wa kuume, yeye aendaye katikati ya vile vinara saba vya
dhahabu. 2 Nayajua matendo yako, na taabu yako, na subira yako, nay a kuwa
huwezi kuchukulia na watu wabaya, tena umewajaribu wale wajiitao mitume, nao
sio, ukawaona kuwa waongo; 3 tena ulikuwa na subira na kuvumilia kwa ajili ya
jina langu, wala hukuchoka.
2:22 Tazama, nitamtupa juu ya kitanda, na hao wazinio
pamoja naye, wapate dhiki kubwa wasipotubia matendo yake.
Barua hizi ni kwa
makanisa 7 yaliyokuwepo wakati wa Yohana, ambayo yaliwakilisha makanisa yote
katika Historia ya kanisa.
Orodha ya makanisa
7.
1. Efeso
kanisa la kimitume 30 – 100 AD.
2. Smirna
kanisa la mateso 100 – 312 AD.
3. Pergamo
– kanisa lililochanganyika na uovu 312 – 606 AD.
4. Thyatira
– kanisa la kipagani 606 AD – 1520 AD.
5. Sardis
6. Philadelphia
7. Laodephia
– kanisa vuguvugu. 1900 – sasa.
Kila barua katika hizi 7 ina mambo
yafuatayo.
1. Kanisa
mhusika 5 Ahadi.
2. Sifa
(Commendation)
3. Lawama
(Condemnation).
4. Ushauri
(Exhostation).
5. Ahadi.
1. Efeso;
2:1-7 kanisa lisilo na upendo
Neno Efeso – A –
kupendeka (desirable). Ni mji alipoishi Yohana mwenyewe. Mji Mkuu wa Jimbo la
……..palikuwepo Hekalu la Diana kanisa lililosimamishwa na Paulo katika ziara
yake ya 3 ya umisionari, Mdo. 19. Timotheo, Pricilla, Aqinla na Yohana
walikwisha kufanya uongozi katika kanisa hili.
a. Sifa
Aliwasifu kwa kazi
(matendo) uvumilivu, na kwa kuwakataa wanikolai na kuwachukia kama
Bwana alivyowachukia. Nikolai – dhehebu ambalo lilizuka maelezo yake
yanatatanisha tazama lilijihusisha na matendo machafu. Walichanganya Ukristo na
sikukuu za kipagani na mambo ya mapenzi ya kipagani. Yasemekana kwa mwanzilishi
alikuwa “Nikolai” kutoka Antiokia.
b.
Lawama.
Waliacha
(hawakupoteza) upendo wa kwanza kwa kutojali kutotilia maanani.
c.
Ushauri
Warudi hadi
walipouachia upendo.
(1)
Watubu
(2)
Warudie
upendo wao wa awali.
d. Ahadi
Washindao watakula mti wa uzima.
e. Historia ya kanisa la Mitume (Efeso). A.D
30 – A.D 100.
Lililopendwa sana kama alivyoamuru Mungu wa milele, ili waitii Imani. 1 Kor 1:23 bali sisi tunamhubiri Kristo,
aliyesulibishwa; kwa Wayahudi ni kikwazo, na kwa Wayunani ni upuzi; Wayahudi
watakuja kuhubiri tena Injili hai pande zote duniani tena, wakati wa dhiki kuu
(Ufu.7).
2. Kanisa
la Sminra; kanisa la mateso; 2:8-11
a. Sminra maili kama
5 hivi kaskazini mwa Efeso. Bandari muhimu, Hekalu la ukumbusho wa mfalme wa
kirumi Tiberius lilisimamishwa hapo. Hapo palikuwepo Wayahudi wengi ambao
walikuwa mstari wambele katika kuwatesa wakristo. Smminra. Maana yake “chungu
ama uchungu”
b. Barua iliyoandikwa kwa malaika wa kanisa
hili anaonyesha kuwa wengi wa wakristo wa kanisa hili watateswa sana
hivyo
hata wakifa, wanao ufufuo wa heri.
c. Sifa.
Kanisa hili ni maskini kwa nje, lakini
ndani ni tajiri sana Polycapo kiongozi wa kanisa hili, aliuawa mwaka 168 AD
kabla hajafa alisema maneno haya miaka yote 80 hii nimemitumikia naye hakuacha
kuwa mwaminifu kwangu, nimkane vipi sasa, Bwana wangu na mwokozi wangu,
akachomwa hafi kufa ndani ya mafuta yachemkayo.
d. Ushauri.
Usiogope mambo haya ya mateso
uwemwaminifu hata kufa, nami nitakupa taji ya uzima. Yakobo 1:12. Heri mtu astahimiliye majaribu, kwa sababu akiisha
kukubaliwa ataipokea taji ya uzima, Bwana aliyowaahidia wampendao. Na
majaribu siku 10 yanawakilisha wafalme 10 wa kirumi waliotesa kanisa.
1. Nero
54-96 AD. Paulo akikatwa kichwa Petrol kusulubiwa.
2. Domitian
81 – 96 AD. Yohana kupelekwa patmo.
3. Trajan
98 – 117 AD. Ignatus kuchomwa moto.
4. Marcus
Awelin – 138 – 163. Polycap kuchemshwa ndani ya mafuta.
5. Septimius
sevens – 222 – 235
6. Maximinius
– 235 – 238.
7. Decius
– 249 – 251.
8. Valerian
– 253 – 260.
9. Awelian
– 270 – 275.
10. Diocletian – 284 – 305.
Aliyetesa kanisa
kuliko wafalme wote wa Rumi. Alijaribu kila njia kufuta kabisa biblia na
Ukristo. Karne za 2 na 3 wakristo waliletwa kwenye uwanja wa maonyesho Rumi ili
waliwe na walionekana simba wenye njaa mbele ya maelfu wa watazamaji. Wengi walisulubishwa
wengine walifunikwa ngozi za wanyama mbweha wa porini na kuteswa hadi kufa na
walipakwa lami na kuwashwa moto ili wawe taa za barabarani, walichemshwa katika
mafuta, kama Polycap wa Smirna. Yasemekana
wakristo 5,000,000 waliuawa kipindi cha kanisa la mateso. Ila katika mateso
hya, kanisa liliongezeka sana
3. Kwa
kanisa la Pergamo 2:12-17
Kanisa
lililovumilia uovu uingie ndani (lililoonelewa na serikali).
a.
(1) Lilikuwa kama maili 45 kaskazini mwa Smirna.
(2) Pergamo maana yake “Iliyoinuka” pia maana
yake “ndoa” mwingi ulioitishwa chini ya utawala wa Kirumi 133 BC. Ulikuwa mji
tajiri wenye mahekalu mengi ya kipagani.
b.
Sifa.
Kuendelea kusimama
katikati ya kiti cha shetani hapa kuabudu mfalme wa Kirumi ama miungu wa
Kiyunani, kama Zeus, katika madhabahu yake huko Acropolis, ama yote matatu.
c. Lawama
Habari za Baalamu na
Baaki na jinsi Balaam alivyomshauri baalaki kunajisi Israel
kwa miungu yao
Yuda 1:11 Ole wao! Kwa sababu walikwenda katika njia ya
Kaini, na kulifuata kosa la Balaamu pasipo kujizuia, kwa ajili ya ujira, nao
wameangamia katika maasi ya Kora.
d. Ushauri 2:16
Basi tubu; na usipotubu, naja kwako upesi, nami
nitafanya vita juu yao
e. Ahadi
Ashindaye
atapewa mana iliyofichwa – Kristo mkate utoshao.
(1)
Jiwe
jeupe – alipewa kiongozi wa kikosi kilichoshinda vita.
(2)
Alipewa
mtumwa ambaye muda wake ulikwisha na sasa anafunguliwa.
(3)
Alipewa
mtu aliyeshinda kesi.
(4)
Lilitolewa
kama alama ya Agano (convenant) baina ya watu wawili kwa ushahidi, jiwe moja
liligawanywa vipande viwili.
f.
Historia
Shetani alitambua
tokana na historia ya Smirna kuwa mateso yalifanya kanisa liongezeke kiroho na
kiidadi.
Konstantino
aliurithi Dercletian kama mfalme wa Rumi.
Yasemekana aliona ishara ya moto wa msalaba angani na maneno yakasema kwa alama
hii “utashinda” Alifanikiwa kumshinda Galerius na kuwa mfalme pekee. Aliwaita
maaskofu wa kikristo wamweleze dini yao kama
dini ya serikali ya Rumi na Kostantino. Serikali
ilitoa fedha kuendesha kanisa.
Viongozi wa dini ya
kipagani waliruhusiwa na maofisa wa kikristo kuingia na kujiunga na makanisa. Ili kumpendeza mfalme, wakuu wa kanisa walihusika na jadi
zilizolingana na zile za kipagani. Baraka ya kuondolewa matesoni iligeuka kuwa
laana kuu. Upagani uliongezeka hatua kwa hatua kansiani, hata moto wa
Uinjilisti ukafa.
Yafuatayo yalitokea kipindi hiki
1. AD.
300 – Kuombea wafu.
2. AD.
300 – Alama ya msalaba kutokana na Tau (T) ya Kikaldayo.
3. AD.
375 – Kuabudu watakatifu na malaika.
4. AD.
394 – Misa zinaanza.
5. AD.
394 – Kuabudu bikra maria.
6. AD.
500 – Mapadre kuowa tofauti na watu wenyewe wengine.
7. AD.
526 – Kuwekwa wakfu.
8. AD.
593 – Mafundisho ya Purgatio.
9. AD.
600 – Ibada (misa) zote kuendeshwa kilatini.
10. AD.
600 – Maombi yapitie kwa Maria
Kanisa hili lililelewa na serikari ya Kirumi
na kuwa la Kirumi kuliko kuwa la Kikristo. Baraza la Nikea lilitokea mwka 325
AD. Katika kipindi hiki.
KANISA LA THIATIRA. 2:18-19.
1. a. Kanisa lenyewe 2:18
Na kwa malaika wa kanisa lililoko Thiatira andika; Haya
ndiyo anenayo Mwana Wa Mungu, yeye aliye na macho yake kama mwali wa moto na
miguu yake mfano wa shaba
iliyosuguliwa sana
b. Thiatira maana yake “dhabihu” isiyochoka”
Huwakilisha kanisa la kipagani.
2. SIFA
Aliwasifu kwa
kuongeza matendo ya imani na upendo, huduma, uvumilivu.
3. LAWAMA
Yezebeli. Soma 1 Waf 16:19 kwa sababu ya makosa
aliyoyakosa, akifanya mabaya machoni pa BWANA, kwa kuiendea njia ya Yeroboamu
na makosa yake aliyofanya akiwakosesha Israel
1 Waf 19:2 Ndipo Yezebeli akampeleka Eliya mjumbe, kusema,
Miungu wanifanyie hivyo na kuzidi, nisipokufanya roho yako kesho, panapo wakati
huu, kama roho ya mmojawapo wa hao.
1 Waf 21:1-6. 2 Waf 9.
Hapa yasemekana
alikuwa mke wa kiongozi wa kanisa la Thiatira. Aliingiza zinaa na kuabudu
miungu. Mambo ya ndani ya shetani.
4. AHADI
Ashindaye sehemu
katika utawala wa Kristo nyota ya Asubuhi hapa ni (Yesu mwenyewe).
5. HISTORIA
Kanisa hili
lililetwa kipindi cha kanisa kiitwacho kipindi cha giza
YAFUATAYO YALIONGEZEKA KATIKA KANISA
1. AD.
607 Boniface afanywa papa wa kwanza.
2. AD.
709 Kubusu mguu wa papa.
3. AD.
786 kuabudu sanamu na mabaki ya maiti za watu.
4. AD.
850 Maji matakatifu kugunduliwa. n.k.
KWA KANISA LA SARDI 3:1-6 KANISA LILILOKUFA.
1. a. Kanisa lenyewe
b. Sardi maana yake “pumziko” ama “mabaki”
“masalia” liliwakilisha kanisa
lililokufa.
2. SIFA
3:4
Lakini unayo majina machache katika Sardi, watu
wasioyatia mavazi yao
Hakuna sifa, ila
Bwana awajua wachache walio waaminifu hapo. Kanisa zima lilikufa.
3. LAWAMA
a. Kufa kwake – Mungu hadhihakiwi walioneakana
wanajitahidi kwa nje tu, lakini walikufa kiroho.
b. Hawakukamilika 3:2 Uwe mwenye kukesha, ukayaimarishe mambo yaliyosalia, yanayotaka
kufa. Maana sikuona matendo yako kuwa yametimilika mbele za Mungu wangu.
4. USHAURI
3:3
Basi kumbuka jinsi ulivyopokea, na jinsi ulivyosikia;
yashike hayo na kutubu. Walakini usipokesha, nitakuja kama mwivi, wala hutaijua
saa nitakayokuja kwako.
a.
Kumbuka
ulilopokea siku za awali.
b.
Kuangalia
kuja kwa Bwana na kuwa tayari.
Mavazi
meupe kwa mwamini wa kweli katika kanisa hili ni alama ya
a.
Karamu.
b.
Ushindi.
c.
Utakatifu.
d.
Mbingu
ya milele.
F. HISTORIA
Kanisa
hili liliambiwa na Bwana kwamba limekufa kwasababu mbili
a.
Lilifanyika
kanisa la serikali kwa hiyo mtu hakuwa na nafasi ya
kupata toba ya kweli
na kumgeukia Yesu. Angalia tu ndani ya serikali.
b. Makanisa ya uamsho hayakubadili jadi nyingi
na mafundisho ya kanisa la Roma. Ubatizo wa watoto uliendelea. Kubatiza kwa
kunyunyuzia kuliendelea n.k.
KWA KANISA LA FILADELFIA 3:7-13 KANISA
LILILO NA UAMINIFU KWA KRISTO
1. a. Kanisa lenyewe.
Kama
maili 28 kusini mashariki kwa Sardis
Filadelfia
maana yake “Upendo wa ndugu”
Mji
uliitwa hivyo kwa kumbukumbu ya mfalme “Attalus Philadephus”
na
kanisa la umissionari.
b. Neno Philadephus linatajwa mara 6 katika
vitabu vingine vya Agano jipya
(1) Warumi
12:10 Kwa pendo la ndugu, mpendane ninyi kwa ninyi; kwa heshima mkiwatanguliza
wenzenu;
(2) 1
Thesalonike 4:9 Katika habari ya upendano, hamna haja niwaandikie; maana ninyi
wenyewe mmefundishwa na Mungu kupendana
(3) Waebrania
13:1 Upendano wa ndugu na udumu.
(4) 1
Petro 1:22 Mkisha kujitakasa roho zenu kwa kuitii kweli, hata kuufikilia
upendano wa ndugu usio na unafiki, basi jitahidini kupendana kwa moyo.
(5)
2 Petro 1:7 na
katika utauwa wenu upendano wa ndugu, na katika upendano wa ndugu, upendo.
Mara ya saba nay a
mwisho neon hili linatajwa katika Ufunuo
3:7
Na kwa malaika wa kanisa lililoko Filadelfia andika;
Haya ndiyo anenayo yeye aliye mtakatifu, aliye wa kweli, aliye na ufunguo wa
Daudi, yeye mwenye kufungua wala hapana afungaye, naye afunga hapana afuguaye.
Nayajua matendo yako.
2. SIFA
3:8.
Tazama, nimekupa mlango uliofunguliwa mbele yako, ambao
hapana awezaye kuufunga, kwa kuwa unazo nguvu kidogo, nawe umelitunza neon
langu, wala hukulikana jna langu.
a.
Walizitumia
nafasi wazi.
b.
Wana
nguvu kidogo.
c.
Walitunza
neon lake.
d.
Walijitenga
na uovu wakawa waaminifu.
3. LAWAMA.
Hakuna
4. MASHAURI.
3:11.
Naja upesi. Shika sana ulicho nacho, asije mtu akaitwaa
taji yako.
Linda
sana
5. AHADI.
3:9-13
9 Tazama, nakupa walio wa sinagogi la Shetani, wasemao
kwamba ni Wayahudi, nao sio, bali wasema uongo. Tazama, nitawafanya waje
kusujudu mbele ya miguu yako, na kujua
ya kuwa nimekupenda. 10 kwa kuwa umelishika neno la subira yangu, mimi nami
nitakulinda, utoke katika sasa ya kujaribiwa iliyo tayari kuujilia ulimwengu
wote, kuwajaribu wakaao juu ya nchi. 11 Naja upesi. Shika sana ulicho nacho,
asije mtu akaitwaa
taji yako. 12 Yeye ashindaye, nitamfanya kuwa nguzo
katika
hekalu la Mungu wangu, wala hatatoka humo tena kabisa,
nami nitaandika juu yake jina la Mungu wangu, na jina la mji wa Mungu wangu, na
jina langu mwenyewe, lile jipya. 13 Yeye aliye na sikio, na alisikie neno hili
ambalo Roho ayaambia makanisa.
Ahadi 5 kwa kanisa
hili.
a.
Maadui
zao kutiishwa chini yao
b.
Kanisa
litakombolewa toka saa ya majaribu katika dunia yote.
c.
Bwana
atarudi upesi (ghafla).
d.
Wateule
wataheshimiwa.
e.
Watakatifu
watapewa jina la Mungu wao.
6. HISTORIA
Kanisa
lilianza 1750 na litaendelea hadi dhiki kuu.
Uamsho ulitokea
Ulaya, Uingereza, hadi Amerika. Kanisa la umishonari wa kipentekoste lilianza.
William Garey,
Adoniram Judson, David Livingstone, Jouathan Gofoth.
7. SABABU
ZA UAMUSHO HUU.
a. Biblia kufasiriwa kwa lugha za wenyeji.
b. Fundisho la kunyakuliwa kabla ya dhiki kuu.
KWA KANISA LA LAODIKIA. 3:14-21. KANISA
VUGUVUGU
1. KANISA
LENYEWE
4:15 Wasalimuni ndugu walioko Laodikia, na Nimfa, na
kanisa lililo katika nyumba yake.
2. Laokikia
= Hukumu ya watu huwakilisha kanisa la kisasa.
3. SIFA.
Hakuna
4. LAWAMA.
3:15-17
15 Nayajua matendo yako, ya kuwa hu baridi wala hu moto;
ingekuwa heri kama ungekuwa baridi au moto. 16
Basi, kwa sababu una uvuguvugu, wala hu baridi wala moto, nitakutapika utoke
katika kinywa changu. 17 Kwa kuwa wasema, Mimi ni tajiri, nimejitajirisha, wala
sina haja ya kitu; nawe hujui ya kuwa wewe u mnyonge, na mwenye mashaka, na
maskini, na kipofu, na uchi.
ARKIPO./Bila shaka
alikuwa kiongozi wa kanisa hili, kol.
4:17 Mwambiei Arkipo, Iangalie sana
Kanisa lilionekana
na nguvu kwa nje, ila Bwana hakuona cho chote cha kulisifu kwa kiroho.
Umasikini wa kiroho wa kanisa hili 3:17 Utajiri ni wa nje tu, mashirika makubwa
tajiri, majengo mazuri, kumbe mbele za Bwana kanisa hili ni maskini, kipofu,
uchi n.k.
5. USHAURI.
Ufunuo. 3:18-19
18 Nakupa shauri, ununue kwangu dhahabu iliyosafishwa
kwa moto, upate kuwa tajiri; na mavazi meupe upate kuvaa, aibu ya uchi wako
isionekane; na dawa ya macho ya kujipaka macho yako, upate kuona. 19 Wote
niwapendao mimi nawakemea, na kuwarudi; basi uwe na bidii, ukatubu.
a.
Tafuta
utajiri wa kweli kwa Kristo.
b.
Dhahabu
iliyojaribiwa kwa moto.
c.
Vazi
jeupe utakatifu wa kweli macho ya kiroho.
6. AHADI.
3:20-21
20 Tazama, nasimama malangoni, nabisha; mtu akiisikia
sauti yangu, na kufungua mlango, nitaingia kwake, nami nitakula pamoja naye,
nay eye pamoja nami. 21 Yeye ashindaye, nitampa kuketi pamoja nami katika kiti
changu cha enzi, kama mimi nilivyoshinda
nikaketi pamoja na Baba yangu katika kiti chake cha enzi.
Kuketi pamoja na
Bwana katika kiti cha Enzi kwa hao washindao.
KITI CHA ENZI MBINGUNI UFUNUO MLANGO 4
4:1 Baada ya ha hayo naliona, na tazama, mlango
ukafunguka mbinguni, na sauti ile ya kwanza niliyoisikia kama
sauti ya baragumu, ikinena nami, ikisema, Panda hata huku, nami nitakuonyesha
mambo ambayo hayana budi kuwako baada ya hayo.
Mlango unafunguliwa
kwa maono ya mbinguni Yohana anapelekwa mbinguni katika roho, aona yanayotokea
huko.
1. Mtu
aliyeopo katika kiti cha Enzi. 4:2-3
2 Na mara nalikuwa katika Roho; na tazama kiti, cha enzi
kimewekwa mbinguni na mmoja amekiti juu ya kile kiti; 3 na yeye aliyeketi
alionekana mithili ya jiwe la yaspi na akiki, na upinde wa mvua ukizunguka kile
kiti cha enzi, ulionekana mithili ya zumaridi.
Yeye aliyeketi (GK)
maana yake yeye aliye katika utatu kasha yu mmoja, naye huketi hapo milele.
2. Mawe.
Soma kutoka 28:17-20
17 Nawe ukijaze viweko vya vito, safu nne za vito; safu
moja itakuwa ni akiki, na yakuti ya rangi ya manjano, na baharamani, hivi
vitakuwa safu ya kwanza; 18 na safu ya pili itakuwa zumaridi, na yakuti samawi,
na almasi; 19 na safu ya tatu itakuwa hiakintho, na akiki nyekundu, na
amethisto; 20 na safu ya nne itakuwa ni zabarajadi, na shohamu, na yaspi; vito
hivyo itakazwa ndani ya dhahabu kwa kujaa mahali pake.
a.
Yaspi
– humwakilisha Ruben.
b.
Sardiusi
– humwakilisha Benjamini
3. Kuzunguka
kiti.
a. Upinde wa mvua alama ya Agano la Mungu na
Nuhu – hataangamiza dunia kwa ghalika tena, Mwanzo 9:11-17
11
Na agano langu nitalithibitisha nanyi; wala kila chenye mwili hakitafutwa tena
kwa maji ya gharika; wala hakutakuwa tena gharika, baada ya hayo, kuiharibu
nchi. 12 Mungu akasema, Hii ndiyo ishara ya agano nifanyalo kati
yangu na ninyi, na kila kiumbe hai kilichoko pamoja nanyi, kwa vizazi
vyote hata milele; 13 Mimi nauweka upinde wangu winguni, nao utakuwa ni ishara
ya agano kati yangu na nchi. 14 Hata itakuwa nikitanda mawingu juu na nchi,
upinde utaonekana winguni, 15 nami nitalikumbuka agano langu, lililoko kati
yangu na ninyi; na kila kiumbe hai katika wote wenye mwili, wala maji
hayatakuwa gharika tena kuwaharibu wote wenye mwili. 16 Basi huo upinde utakuwa
winguni, nami nitaungaalia, nipate kulikumbuka agano la milele lililoko kati ya
Mungu na kila kiumbe hai katika wote wenye mwili kilichoko katika nchi. 17
Mungu akamwambia Nuhu, Hii ndiyo ishara ya agano nililoliweka kati yangu na
wote mwenye mwili alioko katika nchi.
b. Rangi ya kijani. Kut. 28:17-20. Naftari
rangi ambayo Mungu huivika duninia kwayo, majani n.k. Kijani humwakilisha uhai
mpya.
4. Katika
kiti 4:5-6
5 Na katika kile kiti cha enzi kunatoka umeme na sauti
na ngurumo. Na taa saba za moto zilikiwaka mbele ya kile kiti cha enzi, ndizo
Roho saba za Mungu. 6 Na mbele ya kile kiti cha enzi kulikuwa na mfano wa ahari
ya kioo, kama bilauri; na katikati ya kile
kiti cha enzi, na pande zote za kile kiti, walikuwako wenye uhai wanne, wamejaa
macho mbele na nyuma.
Taa 7
za moto ukamilifu wa Roho wa Mungu
a. 1:4
Yohana, kwa yale makanisa saba yaliyoko Asia; Neema na iwe kwenu na amani,
zitokazo kwake yeye aliyeko na aliyekuwako na atakayekuja; na zitokazo kwa roho
saba walioko mbele ya kiti chake cha enzi;
b. 3:1
Na kwa malaika wa kanisa lililoko Sardi andika; Haya ndiyo anenayo yeye aliye
na hizo Roho saba za Mungu, na zile nyota saba. Nayajua matendo yako, ya kuwa
una jina la kuwa hai, nawe umekufa.
c. 5:6
Nikaona katikati ya kile kiti cha enzi na wale wenye uhai wane, na katikati ya
wale wazee, Mwana-Kondoo amesimama, alikuwa kana kwamba amechinjwa, mwenye
pembe saba na macho saba, ambazo ni Roho saba za Mungu zilitumwa katika dunia
yote.
Bahari ya kioo –
huonyesha hakuna dosari yo yote hapo, ama siyo ingeonekana.
5. Wazee
24.
a. Ni alama ya wanadamu 24.
b. Katika Agano Jipya wazee ndiyo viongozi wa
kanisa nao hawakilisha
kanisa zima soma Mdo 15:6 Mitume na wazee wakakusanyika
wapate kulifikiri neon hilo lake Mungu
c. Bila shaka hawa wanawakilisha wanadamu
waliokombolewa, na siyo malaika.
d. Bila shaka 12 wanawakilisha waliokombolewa
Agano la Kale na 23 wale wa Agano Jipya.
e. Wamekaa katika viti vya Enzi na taji za
ushindi. Soma 1 Kor 9:25 Nakila
ashindaye katika michezo hujizuia katika yote; basi hao hufanya hivyo kusudi
wapokee taji iharibikayo; bali sisi tupokee taji isiyoharibika.
1 Thes. 2:19 Maana tumaini letu, au furaha yetu, au taji
ya kujionea fahari, ni nini? Je! Si ninyi, mbele za Bwana wetu Yesu, wakati wa
kuja kwake?
2 Tim 4:8 baada ya hayo nimewekewa taji ya haki, ambayo
Bwana, mhukumu mwenye haki, atanipa siku ile; wala si mimi tu, bali na watu
wote pia waliopenda kufunuliwa kwake.
Hawa lazima wawe
watu, maana malaika hawapewi taji za kushinda.
Mavazi meupe –
hupewa (huahidiwa) watu, sio malaika.
6. Sifa
za wenye uhai. 4
Wenye uhai – viumbe
– yawezekana kuwa ni makerubi. Linganisha hawa 4 na
a.
Simba
– Ufalme
wa Kristo – Mathayo.
b.
Ndama – Utumishi
wa Kristo – Marko.
c.
Mtu
– Uanadamu wa Kristo – Luka.
d.
Tai
– Uungu wa Kristo - Yohana
Wanadamu pasipo
kukoma.
MIHURI 7 UFUNUO MLANGO WA 5.
1. Hiki
ni Kitabu chenye mihuri (seals)
2. Jibu
a. Simba wa kabila la Yuda. Mwanzo 49:8-10
8 Yuda, ndugu zako watakusifu,
Mkono wako utakuwa shingoni mwa
adui zako.
Wana wa baba yako watakuinamia.
9 Yuda ni mwana-simba,
Kutoka katika mawindo, mwanangu,
umepanda;
Aliinama akajilaza kama samba,
Na kama
samba mke; ni nani atakayemwamsha?
10 Fimbo ya enzi haitaondoka
katika Yuda,
Wala mfanya sheria kati ya miguu
yake,
Hata atakapokuja Yeye, mwenye
milki,
b. Mzao wa Daudi – Mathayo 22:42-45 akisema, Mwaonje katika habari za Kristo? Ni mwana wa
nani? Wakamwambia, Ni wa Daudi. 43 Akawauliza, Imekuwaje basi Daudi katika Roho
kumwita Bwana, akisema, 44 Bwana alimwambia Bwana wangu, uketi mkono wangu wa
kuume, Hata niwawekapo adui zako Kuwa chini ya miguu yako? 45 Basi, Daudi
akimwita Bwana, amekuwaje ni mwanawe?
c.
Kristo
kama mfalme wa mzao wake Daudi ndiye aliyestahili kufungua.
3. Kufunuliwa
kwa Kristo
a.
Abasunana
katikati ya kiti cha Enzi.
b.
Amewauwa
amefunuliwa maana anasimama hajaanguka yu Hai.
c.
Nguvu
– Pembe ni alama ya nguvu, kifo hakikudhofisha nguvu.
d.
Hekima
– macho 7 utimilifu wa Roho wa Mungu.
4. Kumbuka.
Kristo alikuja
kwanza kama mwana kondoo. Atarudi tena kama Simba wa Yuda.
5. Sifa
toka kwa wazee 24.
a. Wanamwangukia katika kiti cha Enzi.
b. Maombi ya watakatifu pamoja na uvumba.
c. Wanamtukuza kwa sababu.
(1) Aliuawa
(2) Alileta ukombozi
(3) Tukawa wafalme makuhani.
(4) Tutatawala naye (miaka 1000) duniani.
MIHURI 6 DHIKI KUU DUNIANI UFUNUO 6
Daniel 9:24-27 Muda wa majuma sabini umeamriwa juu ya
watu wako, na juu ya mji wako mtakatifu, ili kukomesha makosa, na kuishiliza
dhambi, na kufanya upatanisho kwa ajili ya uovu, na kuleta haki ya milele, na
kutia muhuri maono na unabii, na kumtia mafuta yeye aliye mtakatifu. 25 Basi
ujue na kufahamu, ya kuwa tangu kuwekwa amri ya kutengeneza na kuujenga upya
Yerusalem hata zamani zake masihi aliye mkuu; kutakuwa na
majuma saba; na katika majuma sitini na mawili utajengwa
tena pamoja na njia kuu zake na handaki, naam, katika nyakati za taabu. 26 Na
baada ya yale majuma sitini na mawili, masihi atakatiliwa mbali, naye atakuwa
hana kitu;na watu wa mkuu atakayekuja watauangamiza mji, na patakatifu; na
mwisho wake utakuwa pamoja na gharika, na hata mwisho ule vita vitakuweko;
ukiwa umekwisha kukusudiwa. 27 Naye atafanya agano thabiti na watu wengi kwa
muda wa juma moja; na kwa nusu ya juma hiyo ataikomesha sadaka na dhabihu; na
mahali pake litasimama chukizo la uharibifu; na hivyo, hata ukomo, na ghadhabu
iliyokusudiwa imemwagwa juu yake mwenye kuharibu.
Majuma 70 ya miaka
ya Daniel.
Israeli uhamishoni
miaka 69, mwaka wa 70 kurudishwa Yerusalemu.
Jumla = Kiebrania =
Heptad=
= Kifungu cha ama vifungu 7.
Majuma 70 = 7 x 70 =
miaka 490.
Majuma 7 = 7 x 7 =
miaka 49.
Kutoka Koreshi –
hadi Hekalu kujengwa Yerusalem
KUSUDI LA DHIKI KUU
1. Kumaliza
uovu.
Uasi wa Israeli
dhidi ya Mungu wao utamalizika, pamoja na kumkana masihi wao. Israeli
watamgeukia Kristo, nao wataleta uamsho na kuhubiri Injili duniani kote.
Ufunuo. 7.
2. Kukomesha
dhambi
Yaani kutia muhuri.
Shetani atafungwa mwanadamu atakutana na hukumu ya Mungu duniani kwa kumkataa
Mwana wa Mungu.
3. Kufanya
upatanishao kwa ajili ya dhambi
Hii pia yahusu
Israeli kupatanishwa na Mungu kwa yeye waliyemkataa kwanza.
4. Kuleta
haki ya milele
Baada ya Israeli
kupata uamsho Enzi ya Kristo duniani itaingia kuanzia wakati huo, ufalme wa
milele wa Kristo utaingia kwa wateule, kanisa, Israeli.
24
5. Kutia
muhuri maana na unabii
Baada ya Israeli
kumgeukia Kristo, hapatakuwa na haja tena ya manabii maono ama unabii wowote.
6. Kumtia
mafuta mahali patakatifu sana
Ama
ni mlima Moria, au miaka 1000 ya utawala wa Kristo dunaini.
MIHURI 6.
MPANGO WA MATUKIO KATIKA DHIKI KUU
1. Mlango
wa 6 – unaanza maelezo.
2. Mlango
wa 7 – unatoa utangulizi.
3. Mlango
wa 8-9 – unaendelea na maelezo.
4. Milango
10 – 15 – maelezo ya utangulizi zaidi.
5. Mlango
wa 16 – unaendelea na maelezo.
6. Milango
ya 17 – 19 Utangulizi zaidi.
Wakati mwingine
maelezo ya utangulizi – yanakwena mbele kuliko utangulizi habari na wakati
mwigine yanakuwa nyuma ya maelezo ya dhiki kuu.
KUNYAKULIWA
KRISTO KURUDI
KWA UTUKUFU
Ufu.6 Ufu. 8,9 Ufu. 15,16.
Nusu ya kwanza
Nusu ya Pili
(Miaka 3½).
(Miaka 3½)
1. Muhuri
ya kwanza
Farasi
mweupe na mpanda Farasi
Bila shaka ni mpinga
Kristo. Anataji, upinde, bila mshale, Atashinda kwa kupiga kampeni ya amani sio
kwa vita.
2. Muhuri
2 6:3-4 mpanda ji wa farasi mwekundu
Na alipoifungua muhuri wa pili, nikamsikia yule mwenye
uhai wa pili akisema, Njoo! 4 Akatoka farasi mwingine, mwekundu sana
Amani inaondolewa na
vita vinaanza Rangi nyekundu hapa inawakilisha damu.
3. Muhuri
3. Farasi mweusi. Mpanda farasi ana mizani mkononi mwake.
Rangi nyeusi hapa
inawakilisha shida ya chakula soma Yeremia
4:28 Kwa ajili ya hiyo nchi itaomboleza, na mbingu zitakuwa nyeusi; kwa sababu
mimi nimeyanena haya, na kuyakusudia, wala sikujuta wala mimi sitarudi nyuma
niyaache. Maombi 4:8-9 Kwa sababu
hiyo jifungeni nguo za magunia; ombolezeni na kulia kwa uchungu; kwa maana
hasira kali ya BWANA haikugeuka na kutuacha. 9 Na katika siku hiyo itakuwa,
asema BWANA, moyo wa mfalme utapotea , na moyo wa wakuu wake; na makuhani
watastaajabu, na manabii watashangaa. Pia nyeusi = kifo.
Mizani – chakula kwa
kupimiwa chakula kitakuwa 1/8 tu ya chakula chote cha kawaida duniani au rupia ½.
Vyakula vya
uthamani, mafuta na mvinyo lazima vya kila siku vitabakia 1/8 tu, na ni gharama
hivyo. Nani ataviweza hivyo vya gharama (tarehe) zaidi?
4. Muhuri
4. Farasi wa kijivu juu yake mauti na kifo.
½ ya dunia wanauawa kwa
a.
Upanga
b.
Njaa.
c.
Kifo
(maradhi – mapigo ya maradhi mbalimbali)
d.
Wanyama
wakali.
5. Muhuri
wa tano. Matukio mbinguni
Kundi
la waliouawa kwa ajili ya Kristo.
Kipindi
cha kanisa?
Sehemu ya kwanza ya
dhiki kuu, bila shaka kwa kuwa kanisa litakuwa likiisha kunyakuliwa kabla ya
dhiki kuu.
6. Muhuri
wa sita.
Matukio
mabaya duniani
a.
Tetemeko
kuu la ardhi.
b.
Jua
kutiwa giza
c.
Mwezi
kuwa mwekundu kama damu.
d.
Nyota
kuanguka duniani.
e.
Mbingu
inafunguliwa kwa muda na wanadamu wanamwona Kristo na hasira ya hukumu yake.
f.
Milima
yote na visiwa vyote vitaondolewa toka mahali pake.
g.
Wanadamu
kwa hofu, wataacha kumgeukia Mungu, bali watajaribu kumkimbia Hosea 10:8. Mahali pa Aveni palipoinuka,
yaani, dhambi ya Israeli, pataharibika; mwiba na mbigili itamea juu ya
madhahabu zake; nao wataiambia milima. Tusitirini; na vilima, Tuangukieni.
WALIOKOMBOLEWA WAKATI WA DHIKI KUU UFUNUO 7.
Mapigo ya ufunuo
mlango wa 6 yatakatishwa au onyesho la hao waliokombolewa katika dhiki kuu
vitasa 6 vya mwanzo.
1. Waisraeli
144,000 watiwa muhuri.
Malaika
wanasimamisha hukumu duniani kwa muda mpaka wateule wa Israeli watiwe muhuri.
Mihuri hii ni kutambulisha kuchaguliwa kwao na Mungu, nao hawakudhurika katika
mapigo yaliyopita, watapona na kwa hayo yajayo.
Kumbuka. Hao
144,000, sio kanisa ni wana wa Israeli. Andiko linasema wazi Ufu. 7:4 Nikasikia hesabu yao
Katika orodha hii.
a. Lawi – ameingizwa ambaye katika orodha
zingine za maandiko anakosekana sababu hakuwa na urithi.
b.
Efraim
– ameachwa badala yake Yoseph ametajwa.
c.
Dani
– hakutajwa kabisa.
2. Kwa
nini Dani na Efraim wameachwa kabisa?
a. Wote hawa 2 walihusika sana lake chini
b. Wengine wanaona kuwa Dani na Naftari, kwa
kuwa wana mama mmoja, Bilha, kutajwa kwa Naftari kunamjumuisha Dani.
c. Mwanzo
49:17 Dani atakuwa nyoka barabarani, Bafe katika njia, Aumaye visigino vya
farasi. Hata apandaye ataanguka chali. Inaonyesha kuwa mpinga Kristo
anaweza kutoka kabila la Dani.
3. Watokao
katika dhiki kuu.
a. Ni nani hao?
(1) Mkutano makubwa. Watu wa kila taifa kabila,
lugha, mbele za kiti cha Enzi, mbele ya mwana Kondoo. Mavazi meupe matawi ya
mitende, n.k.
(2) Hao ni wale watakaokolewa kwa Injili ya wale
144,000 waliotiwa mihuri wakati wa dhiki kuu. Watakapookolewa. Wateseka sana na kuuawa wakati wa dhiki ndipo watafika mbinguni na
kufutwa machozi yao
BARAGUMU 4 ZA KWANZA UFUNGUO 8
Kabla baragumu
kupigwa, malaika mmoja anachanganya maombi ya watakatifu na uvumba kasha moshi
unapanda juu, halafu anakitupa chetezo duniani. Bila shaka hii ina maana kuwa maombi
ya watakatifu yana sehemu kubwa, kasha katika kazi ya Mungu ya kuhukumu
ulimwengu nyakati za mwisho yatakuwa hukumu kwa wasioamini.
1. Baragumu
ya kwanza 8:7
7 Malaika wa kwanza akapiga baragumu, kukawa mvua ya
mawe na moto vilivyotangamana na damu, vikatupwa juu ya nchi; theluthi ya nchi
ikateketea, na theluthi ya miti ikateketea, na majani mabichi yote yakateketea.
Mvua yam awe damu
juu ya nchi 1/3 ya nchi, miti, majani mabichi kuteketea.
2. Baragumu
ya pili. 8:8-9
8 Malaika wa pili akapiga baragumu, na kitu, mfano wa
mlima mkubwa uwakao moto, kikatupwa katika bahari; theluthi ya bahari ikawa
damu. 9 Wakafa theluthi ya viumbe vilivyomo baharini, vyenye uhai; theluthi ya
merikebu zikaharibiwa.
Mfano wa mlima
mkubwa uwakao moto 1/3 ya bahari yawa damu.
3. Baragumu
ya tatu. 8:10-11
10 Malaika wa tatu akapiga baragumu, nyota kubwa
ikaanguka kutoka mbinguni, iliyokuwa ikieaka kama taa, ikaanguka juu ya
theluthi ya mito lake ile
Nyota kubwa yaanguka
toka mbinguni. Pakanga 1/3 ya maji yawa Pakanga. Chungu sana
4. Baragumu
ya nne. 8:12-13.
12 Malaika wa nne akapiga baragumu, theluthi ya jua
ikapigwa, na theluthi ya mwezi, na theluthi ya nyota, ili kwamba ile theluthi
itiwe giza
1/3 za jua mwezi
nyota, zapigwa na kutiwa giza
BARAGUMU 3 ZA MWISHO UFUNUO 9
5. Baragumu
ya tano. Ole wa Kwanza . 9:1-12
1 Malaika wa tano akapiga baragumu, nikaona nyota
iliyotoka mbinguni, imeanguka juu ya nchi; naye akapewa ufunguo wa shimo la
kuzimu. 2 Akalifungua shimo la kuzimu; moshi ukapanda kutoka mle shimoni kama
moshi wa tanuru kubwa; jua na anga vikatiwa giza kama nyuso za
wanadamu. 8 Nao walikuwa na nywele kama nywele
za wanawake. Na meno yao yalikuwa kama meno ya samba. 9 Nao walikuwa na dirii kifuani kama dirii za chuma. Na sauti ya mabawa yao ilikuwa kama
sauti ya magari, ya farasi wengi waendao kasi vitani. 10 Nao wana mikia kama ya
nge, na miiba; na nguvu yao ya kuwadhuru
wanadamu miezi mitano ilikuwa katika mikia yao yao
wanaye mfalme, naye ni malaika wa kuzimu, jina lake
kwa Kiebrania ni Abadoni, na kwa
Kiyunani analo jina lake
Apolioni
a. Nyota kuanguka toka mbinguni, Nyota hasa ni
kiumbe, bila shaka malaika mwenye mamlaka kufungua shimo la kuzimu.
b. Nzige watoka shimoni, shimo hili ni mahali
pa mapepo
Luka 8:2 na wanawake kadha wa kadha ambao walikuwa na
pepo wabaya na magonjwa wakaponywa; nao ni Mariamu aitwaye Magdalene aliyetokwa
na pepo saba.
Luka 10:18 Akawaambia, Nilimwona Shetani, akianguka
kutoka mbinguni kama umeme.
c. Nzige hawa si wakawaida ni mapepo kwa
asili yanauma kwa uchungu kama ng’e si rahisi
kuwepa wala kuzuia kwa kuwa wanaruka kila upande na kudhuru watu tena watu tu,
siyo mimea.
6. Baragumu
ya sita. Ole wa pili. 9:13-21
13 Malaika wa sita akapiga baragumu, nikasikia sauti
moja iliyotoka katika zile pembe za madhahabu ya dhahabu iliyo mbele za Mungu,
14 ikimwambia yule malaika wa sita
aliyekuwa na baragumu, Wafungue hao malaika wane waliofungwa kwenye mto mkubwa
Frati. 15 Wale malaika wane wakafunguliwa, waliokuwa wamewekwa tayari kwa ile
saa na siku na mwezi na mwaka, ili kwamba waue theluthi ya wanadamu. 16 Na
hesabu ya majeshi ya wapanda farasi ilikuwa elfu ishirini mara elfu kumi;
nilisikia hesabu yao
a. Maono ya madhabahu sauti toka madhabahuni.
Malaika waliofungwa
mto Frati karibu na mto Frati.
(1) Dhambi ya kwanza ilitendwa mwanzo. 3.
(2) Mauaji ya kwanza yalifanyika Mwanzo. 4:8 Kaini akamwambia Habili
nduguye (Twende uwandani) Ikawa
walipokuwapo , Kaini akamwinukia Habili nduguye, akamwua.
(3) Mnara wa Babeli ulijengwa Mwanzo 11.
(4) Nimrodi aliujenga Babeli baadaye,
Nebukadreza naye Mw 10:9-10 na Daniel 5,7.
(5) Israel
b. Wapanda Farasi wengi. Farasi hawa
wanaonekana kuwa mashetani silaha zao ni:-
(1) Moto.
(2) Moshi.
(3) Kiberiti.
c. 1/3 ya wasioamini wanauawa. Waliosalia
bado wanakataa kutubu
UFUNUO MLANGO WA 10
Malaika mwenye
kitabu kidogo.
Malaika huyu ana
mamlaka sana
Ezekieli 3:1-3 Akaniambia, Mwanadamu, kula uonacho; kula
gombo hili, kasha enenda ukaseme na wana wa Israeli. 2 Basi nikafunua kinywa
changu, naye akanilisha lile gombo. 3 Akaniambia Mwanadamu lisha tumbo lako,
ulijaze tumbo lako kwa hili gombo nikupalo. Ndipo nikalila, nalo kinywani
mwangu lilikuwa tamu, kama utamu wa asali.
HEKALU MASHAHIDI 2 NA BARAGUMU UFUNUO 11
Bila shaka Hekalu
linajengwa tena Yerusalem katika mlima Moria, ambapo Abrahamu alienda kumtoa
Isaka dhabihu, ambapo hekalu la Selemani lilijengwa na ambapo sasa pana msikiti
wa Doom of the Rock, utavunjwa?
1. Mashahidi
2 Ufu, 11:3-14
3 Nami nitawaruhusu mashahidi wangu wawili, nao watatoa
unabii siku elfu na mia mbili na sitini, hali wamevikwa magunia. 4 Hao ndio ile
mizeituni miwili na vile vinara viwili visimamavyo mbele za Bwana wa nchi. 5 Na
mtu akitaka kuwadhuru, moto hutoka katika vinywa vyao na kuwala adui zao. Na
mtu akitaka kuwadhuru, hivyo ndivyo impasavyo kuuawa. 6 Hao wana amri ya kuzifunga
mbingu, ili mvua isinye katika siku za unabii wao. Nao wana amri juu ya maji
kuyageuza kuwa damu, na kuipiga nchi kwa kila pigo, watakapo. 7 Hata
watakapumaliza ushuhuda wao, yule mnyama atokaye katika kuzimu atafanya vita
nao, naye atawashinda na kuwaua. 8 Na mizoga yao yao siku tatu u nusu, wala hawaiachi
mizoga yao yao yao
Watakuwa na nguvu
kuzuia mvua, kushusha moto, na kuleta mapigo kama
Misri. Katika kufuatilia maandiko na huduma zao, inapendezwa kuwa hawa waweza
kuwa wawakilishi wa torati na manabii, yaani Musa na Eliya. Wanapouawa (Yerusalemu)
wanadamu wanafurahia sana
2. Baragumu
ya saba. (11:15-19)
15 Malaika wa saba akapiga baragumu, pakawa na sauti kuu
katika mbingu zikisema, Ufalme wa dunia umekwisha kuwa ufalme wa Bwana wetu na
wa Kristo wake, naye atamiliki hata milele na milele. 16 Na wale wazee ishirini
na wane waketio
mbele za Mungu katika viti vya enzi vyao wakaanguka
kifulifuli, wakamsujudia Mungu 17 wakisema, Tunakushukuru wewe, Bwana Mungu
Mwenyezi, uliyeko na uliyekuwako, kwa sababu umeutwaa uweza wako ulio mkuu, na
kumiliki. 18 Na mataifa walikarika, hasira yako nayo ikaja, na wakati ukaja wa
kuhukumiwa waliokufa, na wa kuwapa thawabu yao watumwa wako manabii na
watakatifu, na hao walichao jina lako, wadogo kwa wakubwa, na wa kuwaharibu hao
waiharibuo nchi. 19 Kisha Hekalu la Mungu lililoko mbinguni likafunguliwa, na
sanduku la agano lake
likaonekana sana
Kristo anatwaa
utawala wa dunia mwisho umekaribia sana
VITA UFUNUO MLANGO WA 12.
1.
Ufunuo
12:1
Na
ishara kuu ilionekana mbinguni; mwanamke aliyevikwa jua, na mwezi ulikuwa chini
ya miguu yake, na juu ya kichwa chake taji ya nyota kumi na mbili.
Hakuna maoni:
Chapisha Maoni